Şirketlerin Girişim Sermayesine Yatırım Yapma Zorunluluğu Başlıyor Şirketlerin Girişim Sermayesine Yatırım Yapma Zorunluluğu Başlıyor4691 sayılı Kanun kapsamında Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’ndeki kurumlar vergisi istisnasından ve 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge ve tasarım indiriminden faydalanan işletmeler için 2022’den itibaren yeni bir dönem/yükümlülük başlıyor. Bu işletmeler yararlandıkları istisna/indirim tutarının bir kısmını girişim sermayesi yatırımlarına aktarmak zorunda. Zorunluluk 2022 yılından itibaren başladı. Bu yazımızda bu zorunluluğun detaylarını örnekler ve muhasebe kayıtlarıyla anlatacağız. Zorunluluk nedir? Benzer şekilde 1/1/2022 tarihinden itibaren yıllık beyanname üzerinden 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, yenilik ve tasarım harcamaları nedeniyle yararlanılan indirim tutarı 1 milyon TL ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Aktarılan bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20 milyon TL ile sınırlıdır. Fonun ayrılması gereken tarih Beyannamede zarar olması durumunda uygulama nasıl olacak? Ar-Ge indirimi ise kazancın bulunması halinde uygulanır. Kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanılmayan tutarlar sonraki yıllara devreder. Kazancın bulunmaması nedeniyle Ar-Ge indiriminden yararlanamayan işletmeler bu yıl için fon ayırmak zorunda değildir. Örnek: ( A) AŞ. Teknokentte yazılım faaliyetinden dolayı 1 milyon TL kazanç elde etmiş ve bu kazancını beyannamede istisnaya konu etmiştir. Şirketin pasifteki fon hesabına aktaracağı tutar 1.000.000 x 0,02 = 20.000 TL’dir. Örnek: (B) AŞ’nin 2022 yılında yararlanabileceği Ar-Ge indirimi tutarı 500 bin TL olup, 500 bin0 TL Ar-Ge indirimi kazanç yetersizliği nedeniyle devretmiştir. Bu durumda yararlanılan Ar-Ge indirimi 1 milyon TL’nin altında kaldığından şirketin 2022 yılında fon ayırmasına gerek yoktur. Fon nereye harcanmalı? Girişim sermayesi yatırım fon veya ortaklığının Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenleme ve denetimine tabi olması gerekip gerekmediği belirsizdir ama gerekeceğini düşünüyoruz. Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklığının Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş olması gerekiyor. Yerleşikten kasıt, mukimlik ya da tam mükellefiyet olabilir. Vergi kanunlarına göre tam mükellef sayılan kişilere yatırım yapma zorunluluğu olduğunu anlıyoruz. 4691 sayılı Kanun’da kuluçka girişimcisi, kuluçka merkezlerinde yer alan Ar-Ge, teknolojik yenilik, yazılım ve tasarım faaliyetlerinde bulunan ve nitelikleri ve bu merkezlerde bulunabilecekleri süre Bakanlıkça yönetmelikle belirlenen erken aşama girişimciler olarak tanımlanmış. Bu girişimcilere de sermaye koymak mümkün. Öte yandan yatırım yapılacak alanlarla ilgili veya yatırımın niteliğiyle ilgili bir belirleme yok. Bu konuda ikincil düzenleme yetkisi de esasında yok. Dolayısıyla her türlü girişim sermayesi fon/ortaklığına veya kuluçka girişimcisine yatırım yapılabileceğini düşünüyoruz. Bu fon her yıl ayrılacak mı? Yatırım yapacak kaynak yoksa Harcama/yatırım yapılmaması durumu Örnek: 2021 vergilendirme döneminde 1 milyon TL Ar-Ge indirimi hakkı bulunan ve bunu da kurumlar vergisi beyannamesinde indirime konu eden işletme bu tutarın yüzde ikisi olan 20 bin TL’yi fon hesabına almıştır. Ancak 31.12.2022 tarihine kadar girişim sermayesi yatırımı yapılmamıştır. Bu durumda indirime konu edilen 1 milyon TL’nin yüzde 20’si olan 200 bin TL haksız indirime konu edilmiş kabul edilecek ve ceza uygulanmaksızın bu tutar üzerinden hesaplanan gecikme faiziyle geri alınacaktır. Kısmen yatırıma aktarma durumunda ne olacağı belirsizdir. Bu durumda orantı yoluyla aktarılmayan kısma tekabül eden haksız indirim nedeniyle tarhiyat yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Ancak Kanun metninin buna elverip elvermediği tartışılır. Fon hesabının akıbeti ne olacak? Girişim sermayesi fon ve ortaklarından elde edilen kar payları ne olacak? Mecliste görüşülmekte olan torba kanun teklifi yasalaşırsa katılma paylarının fona iadesinden ve dönem sonu değerlemesinden kaynaklı gelirler de vergiden istisna olacaktır. Muhasebe kayıtları ---------------------------------------------01.01.2022------------------------------------- 590 DÖNEM NET KARI 10.000.000 570 GEÇMİŞ YILLAR KARI 10.000.000 ------------------------------------------------------------------------------------------------ Kurumlar vergisi beyanından sonra fon ayrılmıştır. Muhasebe kayıtları şu şekilde olacaktır. ---------------------------------------------01.05.2022------------------------------------- 570 GEÇMİŞ YILLAR KARI 20.000 549 4691 SAYILI KANUN KAPSAMINDA FON 20.000 ------------------------------------------------------------------------------------------------ Şirket, fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına yatırım yaptığı takdirde aşağıdaki kayıt yapılacaktır. --------------------------------------------------31.12.2022------------------------------ 242 İŞTİRAKLER 20.000 102 BANKALAR 20.000 ---------------------------------------------------------------------------------------------- |
483 kez okundu
YorumlarHenüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |